Η σκονισμένη φάτνη και ο Άγιος Βασίλης με τα μαυρισμένα γένια

- «Πέρασαν κι αυτές οι γιορτές! Αντίο Χριστούγεννα!» είπε με κάποια θλίψη στη φωνή της η Κατερίνα. – «Αχ, ναι! Του χρόνου πάλι! Να είμαστε καλά!» της απάντησε παρηγορητικά η μεγαλύτερη αδελφή της η Σοφία. Κοιτάχτηκαν μεταξύ τους, χαμογέλασαν κι η Κατερίνα έδωσε το σύνθημα: - «Ξεκινάμε το μάζεμα λοιπόν;» - «Ξεκινάμε!» συμφώνησε η Σοφία, κι άρχισαν να ξεστολίζουν το σπίτι, ξεκινώντας να μαζεύουν τα χριστουγεννιάτικα πράγματα από το σαλόνι. Πρώτα ξεστόλισαν το «δέντρο». Ένα τεράστιο κλαδί από έλατο, που είχε αγοράσει η μαμά τους από τη λαϊκή και το είχε τοποθετήσει μέσα σ΄ένα μεγάλο πράσινο βάζο, στερεώνοντάς το με προσοχή, για ασφάλεια, και επάνω στον ένα τοίχο του σαλονιού. Πάνω στα κλαριά του οι γιρλάντες με τα πολύχρωμα λαμπιόνια δεν άναβαν πια! Και σιγά-σιγά τα δυο κορίτσια, τις ξεσκάλωναν επάνω από τα μικρά αγκαθωτά φυλλαράκια του ελατόκλαδου.

Έπειτα έβγαλαν και τα στολίδια: μπάλες, πουλάκια, αστέρια, και τα τοποθέτησαν μέσα σε δυο χαρτόκουτες. Μάζεψαν και μια μπότα του Άι-Βασίλη φτιαγμένη από πράσινο γυαλί, που είχε μέσα ενσωματωμένο λαμπάκι, και τη νύχτα έφεγγε πολύ όμορφα! Μόλις τέλειωσαν με το ξεστόλισμα του δέντρου, το κλαρί που ήταν ακόμα πράσινο και μύριζε ρετσίνι, το κατέβασε η Κατερίνα από το σπίτι και το πέταξε στον κάδο των σκουπιδιών. Γύρισε, ανεβαίνοντας τρέχοντας τη μαρμάρινη σκάλα του σπιτιού, και είδε ότι σχεδόν είχαν τελειώσει. Έμενε μόνο να μαζέψουν τη φάτνη και τον Άι-Βασίλη. – «Κοίταξε πως πάλιωσαν! Γέρασαν κι αυτά! Επάνω στη φάτνη η σκόνη έχει κολλήσει και δεν καθαρίζει!» της είπε η αδελφή της η Σοφία, που προσπαθούσε μάταια μ΄ένα βρεγμένο πανάκι να καθαρίσει τις γύψινες φιγούρες. – «Γιατί; Ο Άι-Βασίλης πάει πίσω;» απάντησε γελώντας η Κατερίνα και συνέχισε: - «Κοίτα πώς έγιναν τα γένια του! Από άσπρα, έγιναν σχεδόν μαύρα, από τις καπνιές του τζακιού και τη σκόνη τόσων χρόνων! Και μάδησαν! Και η κόκκινη ρόμπα του ξεθώριασε! Έχει σχεδόν ξεβάψει! Μόνο τα γαλάζια μάτια του είναι ακόμα ζωηρά. Και κοίτα τον πώς γελάει; Τι θα κάνουμε μ΄αυτά τα παλιά στολίδια;» - «Να τα πετάξουμε!» είπε αποφασιστικά η Σοφία.

– «Να τα πετάξετε; Αυτό ποτέ!» επενέβη τότε με αυστηρή φωνή η μαμά τους. – «Μα καλέ μαμά, κοίτα πώς κατάντησαν! Μέσα στη σκόνη και την καπνιά! Και δεν καθαρίζουν κιόλας! Μοιάζουν πολύ παλιά! Τι θα λέει ο κόσμος που θα τα βλέπει;» δικαιολογήθηκαν τα κορίτσια. – «Μα δεν μοιάζουν μόνο παλιά! Είναι παλιά!» είπε η μαμά τους, ρουφώντας μια γουλιά από τη ζεστή σοκολάτα που κρατούσε, και κάθισε στη μεγάλη πολυθρόνα του σαλονιού. – «Πηγαίντε να πάρετε από την κουζίνα και τα δικά σας φλιτζάνια που σας έχω ετοιμάσει, και όση ώρα θα πίνετε το ζεστό σας, για να πάρετε και μια ανάσα, θα σας πω μια ιστορία!» Τα κορίτσια πήραν τα φλιτζάνια με τις αχνιστές σοκολάτες τους, και κάθισαν στον αναπαυτικό καναπέ, απέναντι από τη μαμά τους.

– «Που λέτε λοιπόν, ξεκίνησε εκείνη να μιλάει, η φάτνη και ο Άι-Βασίλης έχουν τη δική τους ιστορία. Τα είχαν αγοράσει οι παππούδες σας στο μπαμπά σας, όταν ήταν πολύ μικρός. Το πόσο τα είχε χαρεί αυτά τα χριστουγεννιάτικα στολίδια, ούτε και λέγεται! Η φάτνη και οι φιγούρες, όλα φτιαγμένα από γύψο και πηλό, βαμμένα με φανταχτερά χρώματα από σμάλτο, που γυάλιζαν στο φως!

Και ο Άι-Βασίλης φτιαγμένος από πεπιεσμένο χρωματιστό χαρτί, όπως έκαναν τότε παλιά τα παιχνίδια. Όπως φυσικά ξέρετε, αποτελείται από δυο κομμάτια. Το κεφάλι με το σώμα είναι χώρια και τα πόδια με τις μπότες και τη χιονισμένη βάση που στέκεται, είναι χώρια. Και ενώνουν το ένα μέσα στο άλλο, κάτω από τη ρόμπα. Η κάτασπρη γενειάδα του που έχει λερωθεί τώρα, είναι φτιαγμένη από μεταξοκλωστή. Και η χιονισμένη, μακριά του ρόμπα, είναι φτιαγμένη από κόκκινη τσόχα. Η κουκούλα, τα μανίκια και το τελείωμα της ρόμπας γύρω-γύρω, είναι γαρνιρισμένα με ψεύτικη γούνα, που βρώμισε κι αυτή από τα χρόνια. Φοράει και μακριά ζώνη, φτιαγμένη από βαμβακερό άσπρο σπάγκο, αρκετά χοντρό για να μοιάζει με ζώνη, που γάριασε πια κι αυτός. Στο δεξί του χέρι κρατάει ένα χριστουγεννιάτκο δέντρο και στο αριστερό πρέπει να κρατούσε ένα ραβδί, που όμως χάθηκε μετά τόσα στόλισε-ξεστόλισε. Και βέβαια, όπως καλά θα θυμάστε και εσείς από τα δωράκια που βγάζατε παλιότερα από εκεί μέσα, στο πλάι έχει δυο μεγάλες τσέπες. Όταν τον πρωτοείδε ο μπαμπά σας, οι μεγάλες αυτές τσέπες ήταν γεμάτες δώρα και καλούδια! Ένα μεγάλο ριγέ γλειφιτζούρι σαν μπαστουνάκι, μια σοκολάτα, μια σφυρίχτρα, ένα μολυβένιο στρατιωτάκι κι ένα γύψινο σκυλάκι. Κάθε χρόνο, όσο εκείνος ήταν παιδί, ξημερώνοντας πρωτοχρονιά, έτρεχε στο σαλόνι να δει τι είχαν μέσα οι τσέπες του Άι-Βασίλη.

Τα χρόνια πέρασαν, εκείνος μεγάλωσε, γνωριστήκαμε, παντρευτήκαμε, και με το που ανοίξαμε το νέο μας σπιτικό, η φάτνη κι ο Άι-Βασίλης ήρθαν μαζί μας. Έπειτα γεννηθήκατε εσείς, και κάθε Χριστούγεννα, όπως θα θυμάστε σίγουρα, η φάτνη μαζί με τον Άι-Βασίλη μας συντρόφευαν με τη ζεστή τους παρουσία, δίπλα στο στολισμένο δέντρο! Σας πάει λοιπόν η καρδιά να τα πετάξετε;» Ένα δάκρυ άστραψε στην άκρη των ματιών της Κατερίνας. – «Όχι καλέ μαμά! Κουβαλάνε τόσες αναμνήσεις και από τα δικά μας παιδικά χρόνια!» είπε συγκινημένη. – «Τότε να τα φυλάξουμε στη σοφίτα για ενθύμιο!» συμπλήρωσε η Σοφία. – «Αυτό είναι νομίζω το καλύτερο!» συμφώνησε η μαμά τους.

Έτσι, η σκονισμένη φάτνη κι ο Άι-Βασίλης με τα μαυρισμένα γένια απόχτησαν από εκείνη την ημέρα τη δική τους γωνιά επάνω στη σοφίτα. Μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα, η σκόνη που έμπαινε από το μικρό φεγγίτη και κάθισε επάνω τους, τα έκανε να φαίνονται ακόμα πιο παλιά! Και μια αράχνη έπλεξε τον όμορφο ιστό της ανάμεσά τους και τα κάλυψε περισσότερο! Μέχρι, που παραμονές Χριστουγέννων, συνέβη κάτι πολύ παράξενο στη σοφίτα!... Ξαφνικά, η σκοτεινιά του χώρου γέμισε μ΄ένα παράξενο φως! Ένας άγγελος ολόφωτος, με ξανθά μαλλιά και μακρύ, κατάλευκο χιτώνα παρουσιάστηκε από το πουθενά! Κοίταξε τριγύρω, σα να έψαχνε κάτι. Κι όταν το βρήκε, χαμογέλασε και το όμορφο πρόσωπό του φωτίστηκε ακόμα περισσότερο! Πλησίασε τη φάτνη και τον Άη-Βασίλη, άπλωσε το φωτεινό του χέρι κι αμέσως μια αχτίδα με χιλιάδες κόκκους χρυσόσκονης, τα έλουσαν με τη λάμψη τους! – «Είμαι ο Άγγελος των Χριστουγέννων, είπε. Κι ήρθα να σας ξαναδώσω ζωή, για να συνεχίσετε κι εσείς να δίνετε χαρά με την όμορφη παρουσία σας, μέσα σ΄αυτό το σπίτι!»

Την επόμενη μέρα, η Κατερίνα κι η Σοφία ανέβηκαν με γέλια στη σοφίτα, για να κατεβάσουν τις κούτες με τα χριστουγεννιάτικα στολίδια. Φαντάζεστε βέβαια, με τι έκπληξη αντίκρισαν τη φάτνη και τον Άι-Βασίλη! Είχαν γίνει ολοκαίνουργια, και με χρώματα ζωηρά, σαν να τα είχαν αγοράσει μόλις εκείνη τη στιγμή! Όσο για τη μαυρισμένη γενειάδα του Άι-Βασίλη, όχι μόνο ήταν καινούργια, αλλά έλαμπε σαν το στιλπνό μετάξι! Τα κορίτσια δεν πίστευαν στα μάτια τους! Κατέβηκαν από τη σοφίτα στο σαλόνι πλημμυρισμένες από χαρά και συγκίνηση, κρατώντας η μία τη φάτνη και η άλλη τον Άι-Βασίλη, που έμοιαζαν να λάμπουν από ένα υπερκόσμιο φως! Τα ακούμπησαν με προσοχή κάτω από το μεγάλο χριστουγεννιάτικο δέντρο και φώναξαν τους γονείς τους, να δουν κι εκείνοι το θαύμα! Αγκαλιάστηκαν μεταξύ τους με αγάπη, ενώ δάκρυα χαράς έτρεχαν από τα μάτια τους! Αμέσως ο μπαμπάς τους άναψε τα φωτάκια του δέντρου! Το σαλόνι έλαμψε ολόκληρο! Κι όλοι μαζί άρχισαν να τραγουδούν την «Άγια νύχτα»!...

Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε. Τα κορίτσια μεγάλωσαν, παντρεύτηκαν και έκαναν δικές τους οικογένειες. Η Κατερίνα ήταν πλέον μια ώριμη κυρία, πολύ όμορφη και με εξαιρετικά γλυκό χαμόγελο, που όλοι τη φώναζαν πια κ.Καίτη. Η φάτνη και ο Άι-Βασίλης είχαν βρει πλέον τη θέση τους στο δικό της σπιτικό. Κάθε χρόνο, στις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, τα στόλιζε με πολλή χαρά και πολλές αναμνήσεις. Και ο Άι-Βασίλης, που πλέον κουβαλούσε στην πλάτη του περισσότερα από 130 χρόνια από την κατασκευή του, ήταν πάντα τοποθετημένος στην κεφαλή του γιορτινού τραπεζιού, κατέχοντας την πιο τιμητική θέση, σαν ο εκλεκτότερος επισκέπτης! Η κ.Καίτη τηρώντας την παλιά συνήθεια της οικογένειας, φρόντιζε να γεμίζει πάντα με μικρά δωράκια και σοκολατάκια τις τσέπες του Άι-Βασίλη για όλα τα παιδάκια του σπιτιού. Και όπως έτρωγαν όλοι μέσα στη γιορτινή χαρά, δεν παρέλειπε να αφηγείται στην οικογένειά της και τους φίλους της, ξανά και ξανά, την όμορφη ιστορία των παλιών αυτών χριστουγεννιάτικων στολιδιών, της φάτνης και του Άι-Βασίλη, που πλέον είχαν γίνει πραγματικά μέλη της οικογένειας και η πιο γλυκιά συντροφιά των εορτών!

(Αφιερωμένο στην κ.Καίτη Βουτσάκη)