Μια φορά κι ένα καιρό, κάπου στα τέλη του 18ου αιώνα, υπήρχε βόρεια από την τουρκοκρατούμενη ακόμα τότε Αθήνα, ένα ελληνικό χωριουδάκι που το έλεγαν Αράκλι. Μια επιδημία πανούκλας το ξεκλήρισε. Λίγα χρόνια μετά το τέλος της Επανάστασης του 1821, βρέθηκαν να κατοικούν εκεί 30 μόνο ψυχές. Το 1830, το "Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας του Ελληνικού Κράτους" που υπογράφηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις, επέβαλε τη μοναρχία στην Ελλάδα. Και το 1832 η "Συνθήκη του Λονδίνου" όρισε βασιλιά της Ελλάδας τον 17χρονο τότε Όθωνα, δευτερότοκο γιο του φιλέλληνα βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α΄. Στις 6 Φεβρουαρίου του 1832 ο Όθωνας κατέφθασε στην Ελλάδα.
Τον Μάιο του 1837, με την αλλαγή του βασιλικού στρατεύματος από Βαυαρικό σε ελληνικό, μερικοί Βαυαροί στρατιωτικοί από το 3ο και 4ο Τάγμα Πεζικού που αποστρατεύτηκαν, υπέβαλαν αίτηση στον Όθωνα, ζητώντας τη μόνιμη εγκατάστασή τους στην Ελλάδα. Ο βασιλιάς δέχτηκε. Σίγουρα, πολλοί θα γνωρίζετε την ιστορία με το «ωμό κρέας». Την εποχή εκείνη που ο βασιλιάς Όθων αναζητούσε ένα τόπο με καλό κλίμα, για να δημιουργήσει τον οικισμό για τους απόστρατους Βαυαρούς αξιωματικούς του, ξεχώρισε ανάμεσα σε κάποιες τοποθεσίες και το Αράκλι, που λίγα χρόνια μετά έγινε γνωστό σαν Ηράκλειο. Σε κάθε τοποθεσία κρέμασαν κάπου από ένα κομμάτι ωμό κρέας και περίμεναν λίγες μέρες να δουν τα αποτελέσματα. Μετά από μέρες, στο Ηράκλειο βρέθηκε το κρέας άθικτο και αναλλοίωτο, εξαιτίας του ιδιαίτερου κλίματός του. Αυτό, σήμανε και την αρχή της ιστορίας του νέου οικισμού.
Κάποια σπιτάκια του παλιού βαυαρικού οικισμού, σε πείσμα του χρόνου, στέκουν ακόμα όρθια!
Η τοποθεσία ήταν πραγματικά προνομιακή! Υψόμετρο μόλις 200 μέτρα, ωραίες , ομαλές πλαγιές κατάλληλες για καλλιέργεια, και χώμα αρκετά υγρό και εύφορο,καθώς βρεχόταν από τουλάχιστον δύο μεγάλες ρεματιές. Επίσης η απόσταση από την Αθήνα ήταν πολύ κοντινή. Δυο-τρεις ώρες με τα πόδια ή περίπου μία ώρα καβάλα σε κάποιο ζωντανό. Οι πρώτοι Βαυαροί εγκαταστάθηκαν στο Πάνω ή Παλαιό Ηράκλειο το 1837. Δέκα οκτώ άντρες, τέσσερις γυναίκες κι ένα παιδί. Μετά δύο χρόνια ο πληθυσμός έγινε τριάντα άντρες και ακόμα περισσότερες γυναίκες. Ανάμεσά τους ήταν και ο Αντώνιος Φουξ-Φιξ. Να σημειωθεί εδώ, ότι ένας Βαυαρός αξιωματικός με το επίθετο Fuchs, υπήρξε επί Όθωνος γενικός διοικητής φρουρίων και ναυστάθμων, και ίσως πρόκειται για τον ίδιο.
Στους πρώτους κατοίκους της αποικίας δόθηκαν με βασιλικά διατάγματα, εκτός από τις συντάξεις, πολλά προνόμια, για να ξεκινήσουν άνετα τη νέα τους ζωή. Σαράντα στρέμματα γης στον καθένα από τις εθνικές γαίες της περιοχής, συν δυο στρέμματα επιπλέον για τον κήπο κάθε σπιτιού που θα χτιζόταν. Ρουχισμός, ξυλεία, πέτρες, κεραμίδια και τα απαραίτητα σιδερικά για να χτίσουν τα σπίτια τους. Από ένα αλέτρι και από ένα ζευγάρι βόδια (ανά δύο άτομα) για να οργώσουν τη γη, τσουβάλια με στάρι και κριθάρι να σπείρουν και να καλλιεργήσουν, καθώς και χρήματα για να αγοράσουν άμαξες, άλογα και γεωργικά εργαλεία. Παράλληλα, για να εξασφαλίσουν το απαραίτητο για τη διατροφή τους λάδι, νοίκιασαν αρκετά ελαιόδεντρα από το μεγάλο ελαιώνα της περιοχής που ανήκε στον Πανάγιο Τάφο. Άλλο ένα μεγάλο προνόμιο που τους δόθηκε, ήταν η φοροαπαλλαγή για 3 χρόνια. Επιπλέον, μέχρι να οργανώσουν τον οικισμό τους, τρεφόντουσαν από το κρατικό συσσίτιο. Βέβαια, όλα αυτά ακούγονται πολύ θλιβερά, αν σκεφτεί κανείς πως την ίδια ακριβώς περίοδο, ήρωες και αγωνιστές του ΄21 ζητιάνευαν από το παλάτι μια πενιχρή σύνταξη!... Αλλά η ιστορία κρύβει δυστυχώς πολλές πικρές στιγμές!...
Οι αποικιστές ξεκίνησαν με τόση όρεξη κι ενθουσιασμό τη νέα τους ζωή, ώστε εκτός από το σύντομο χτίσιμο των σπιτιών, τους απέδωσε και η γη τόσο πλουσιοπάροχα τους καρπούς της, ώστε χρειάστηκε να φτιάξουν πέντε αλώνια για το ξεχώρισμα των σπόρων μετά το θερισμό.
Ο οικισμός αρχικά έπαιρνε νερό από το Κεφαλάρι της Κηφισιάς, ενώ λίγο μετά, κοντά στο παλιό εκκλησάκι του Άι Γιώργη, ανοίχτηκε ένα πηγάδι βαθύ, γνωστό ως "νερομάνα" απ' όπου αντλούσαν νερό όλοι οι κάτοικοι.
Πρώτος επιστάτης της στρατιωτικής αποικίας ορίστηκε ο αξιωματικός Χριστόφορος Νέζερ, ο οποίος το 1833 είχε την τιμή να είναι ο πρώτος χριστιανός φρούραρχος της Ακρόπολης των Αθηνών. Από τους δυο γάμους του με Ελληνίδες απόχτησε περισσότερα από 30 παιδιά, από τα οποία επέζησαν τα 17. Ο γνωστός και δημοφιλής ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου Χριστόφορος Νέζερ (1889-1970) ήταν εγγονός του.
Λίγα χρόνια μετά την ίδρυση της "Στρατιωτικής Αποικίας Ηρακλείου", βόρεια του βαυαρικού οικισμού που τον αποτελούσαν κάτοικοι του καθολικού δόγματος, οικοδομήθηκε ο γοτθικού ρυθμού ναός του Αγίου Λουκά για να εξυπηρετεί τις λατρευτικές ανάγκες των κατοίκων. Η οικοδόμησή του έγινε σ' ένα ειδυλλιακό τοπίο που το στεφάνωναν κυπαρίσσια και το αγκάλιαζαν κέδροι και πεύκα. Η επέκταση του ωραίου αυτό χώρου πίσω από το ναό, αποτέλεσε αργότερα το περίφημο "Κτήμα Φιξ". Ο θεμέλιος λίθος του επιβλητικού ναού τοποθετήθηκε το 1842 και Κτήτορας του ναού ήταν ο Βασιλιάς Όθων, ενώ, λίγα χρόνια μετά, ένας από τους μεγάλους ευεργέτες του ι.ναού υπήρξε και ο Κάρολος Φιξ.
Ο ιερός ναός του Αγίου Λουκά.
Ανατολικότερα από τον Άγιο Λουκά, μέσα στον μεγάλο πευκώνα, το 1910 ανεγέρθηκε η «Καθολική Ιερά Μονή Ηρακλείου ο Άγιος Ιωσήφ» που λειτουργεί και σαν ελληνογαλλικό σχολείο, και το 1935, χτίστηκε εκεί κοντά και το Καρμελίτικο μοναστήρι της Αγίας Τριάδος. Σπουδαίο γεγονός για τους Καθολικούς κατοίκους της περιοχής, αποτέλεσε και η ανέγερση της Παναγίας του Καρμήλου, στο Καθολικό Κοιμητήριο του Παλαιού Ηρακλείου το 1949.
Αξίζει να αναφερθεί, ότι μία από τις μεγάλες, πανηγυρικές εορτές του ναού του Αγίου Λουκά, είναι η εορτή της Αγίας Δωρεάς που ξεκίνησε από το 1933. Επιβλητικός εσπερινός την παραμονή, με χορωδία συνοδευόμενη από αρμόνιο και, η κατάληξη του εορτασμού με περιφορά της Αγίας Δωρεάς, ξεκινώντας από τον Άγιο Λουκά, διασχίζοντας το κτήμα Φιξ, περνώντας από την Λ. Ηρακλείου και καταλήγοντας στην Πλατεία Ηρώου (ή Αγίου Λουκά), όπου σε ένα καταστόλιστο με λουλούδια ιερό τοποθετείται η Αγία Δωρεά.
Στιγμιότυπα από τον εορτασμό της Αγίας Δωρεάς.Κάτω: 30 Ιουνίου 1940.Αναμνηστική φωτογραφία από τον εορτασμό της Αγίας Δωρεάς. Από αριστερά διακρίνονται: ο γιατρός Σωκράτης Γιαννόπουλος, η σύζυγός του Ευρυδίκη με τα παιδιά τους Ευγενούλα και Τάκη, η Χαρίκλεια Αγγελή με την κόρη της Γεωργία (Ζωζώ) και η Ευσταθία Γιαννοπούλου, αδελφή του γιατρού.
Για την ιστορία, πρέπει να αναφερθεί και αυτό: Τα πρώτα εκείνα χρόνια, οι Βαυαροί κάτοικοι του Παλιού Ηράκλειου ήθελαν να διατηρήσουν αμιγή την κοινότητά τους, και δεν επιθυμούσαν επιμειξίες με Έλληνες. Υπήρχε ένας άγραφος νόμος γι’ αυτό. Λοιπόν, το απέφευγαν. Όμως, ο έρωτας είναι τυφλός και φραγμούς δεν γνωρίζει!... Κάποτε, ένας Βαυαρός Καθολικός αγάπησε μια Ορθόδοξη Ελληνίδα. Ο ιερέας του Αγίου Λουκά αρνήθηκε να τους παντρέψει!... Το ζευγάρι, χωρίς ευλογία γάμου, έκανε παιδιά και εγγόνια. Τα χρόνια πέρασαν!... Ήταν πλέον παππούς και γιαγιά, και ανύπαντροι!... Ο ιερέας έβλεπε ότι ο θάνατος τους πλησίαζε, και «έριξε νερό στο κρασί του». Τους κάλεσε στον Άγιο Λουκά και τους πάντρεψε. Το βράδυ, το ευλογημένο πλέον αντρόγυνο, κάλεσε παιδιά και εγγόνια στο σπίτι. Πήγαν όλοι με περιέργεια για την απρόσμενη πρόσκληση. Είδαν γλυκά, φωταψίες... «Τι έγινε καλέ γιαγιά;» ρωτάνε τα εγγόνια. Η ογδοντάχρονη γιαγιά κάνει ντροπαλά: «Είμαστε νιόπαντροι!». Από τις χαρούμενες κραυγές και τα χειροκροτήματα έσπασαν οι λάμπες που φώτιζαν το δωμάτιο!...
Οι Ορθόδοξοι του Παλαιού Ηρακλείου έχουν ενορία τους τον Άγιο Γεώργιο, του οποίου το έτος ανέγερσης χάνεται μέσα στους προηγούμενους αιώνες, με πιθανότερη εποχή τον 16ο-17ο αιώνα. Ο ναός οικοδομήθηκε στα θεμέλια αρχαίου ναού του Ηρακλή ή κατ' άλλους ερευνητές των απογόνων του Ηρακλειδών. Ο Άγιος Γεώργιος στην δεκαετία του 1950 αγιογραφήθηκε από τον Φώτη Κόντογλου και ομάδα μαθητών του. Μέχρι τη δεκαετία του '30 ο προαύλιος χώρος του ναού αποτελούσε και το μικρό κοιμητήριο των ορθοδόξων, πριν μεταφερθεί λίγα χρόνια αργότερα στη θέση όπου υπάρχει σήμερα.
Ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου και κάτω ένας αρχαίος κίονας στον προαύλιο χώρο, βόρια του ναού.
Το 1971 οικοδομήθηκε και ο Ορθόδοξος Δημοτικός Κοιμητηριακός Ναός του Αγίου αποστόλου Πέτρου. Η αγιογράφηση του ναού έγινε από τους Βασίλη Μπρούσαλη (στο ιερό) και Θ. Σκοπελίτη (στον κυρίως ναό).
14 Φεβρουαρίου 1971. Ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος Α΄ (στο κέντρο)κατά την τελετή θεμελίωσης του δημοτικού, κοιμητηριακού ιερού ναού του Αγίου Πέτρου. Αριστερά διακρίνονται ο π.Παύλος Ταμιωλάκης και ο π.Σπυρίδων Χελιώτης. Δεξιά από τον Αρχιεπίσκοπο στέκεται ο τότε Δημοτικός σύμβουλος Ηρακλείου Πέτρος Δημόπουλος και δίπλα του ο τότε Δήμαρχος Ηρακλείου Ορθόδοξος Δρακόπουλος (της γνωστής βιομηχανίας πλαστικών Biodrak).
Οι ακόλουθοι του παλαιού ημερολογίου στο Παλαιό Ηράκλειο, εκτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα στο μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου, που ανήκει στον Ι. Μονή Εσφιγμένου του Αγίου Όρους, καθώς και στο παρεκκλήσιο του Αγίου Αντωνίου το οποίο ιδρύθηκε το 1938 περίπου, από τον τότε ιερομόναχο Μάρκο ή Μαρκιανό Τσίκουρα, ο οποίος στα χρόνια της Κατοχής αποποιήθηκε το μοναχικό του σχήμα και έζησε ως λαϊκός.
Ο ιερός ναός του Αγίου Αντωνίου στο Παλαιό Ηράκλειο.
Όλα αυτά τα, διαφορετικών κατευθύνσεων θρησκευτικά οικοδομήματα, τα τόσο πολλά για ένα τόσο μικρό χώρο όπως είναι το Παλαιό Ηράκλειο, αποτέλεσαν και αποτελούν εδώ και 181 χρόνια τώρα, κατά ένα τρόπο και μια πυξίδα στα θρησκευτικά "πιστεύω" των ετερόκλητων κατοίκων, τόσο από άποψη καταγωγής, όσο και θρησκευτικού προσανατολισμού, που διαμένουν και συμβιώνουν αρμονικά στην περιοχή αυτή.
Οι Πάνω Ηρακλειώτες αποκαλούσαν παλιά το Κάτω Ηράκλειο: «ο κάμπος» . Όλο το Παλαιό Ηράκλειο ήταν πνιγμένο στη βαθιά ασημοπράσινη σκιά των ελαιώνων, αλλά και στους πλατιούς ίσκιους των πεύκων που αποτελούσαν και το δέλεαρ πολλών παραθεριστών που έκαναν τη εξοχή τους στο Ηράκλειο από τις αρχές του 20ου αιώνα. Από το 1931 ξεκίνησε και η συγκοινωνία με τα Λεωφορεία που ένωνε την πρωτεύουσα με το όμορφο προάστιό μας. Η αφετηρία ήταν στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Αθήνα και τερματική στάση ήταν ο Άγιος Λουκάς στο Παλιό Ηράκλειο. Έτσι η πρόσβαση για τους εκδρομείς και παραθεριστές έγινε ακόμα πιο εύκολη, γιατί τότε έφταναν στο Ηράκλειο μόνο με το "θηρίο". Φεύγοντας κανείς από το Νέο ή Κάτω Ηράκλειο, για να πάει βόρεια προς το Παλαιό, συναντούσε τον ελαιώνα, τα ωραία κεραμοσκέπαστα σπίτια του Βαυαρικού συνοικισμού, καθώς και την περίφημη έπαυλη της οικογένειας Φιξ μέσα σ’ ένα τεράστιο καταπράσινο κτήμα.
Στα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα, ο συνοικισμός του Πάνω ή Παλαιού Ηρακλείου ήταν αρκετά ανεπτυγμένος και οι βαυαρικής καταγωγής κάτοικοι με επίθετα Βάγγερ, Μύλλερ, Ταγλάουερ, Κελμάϊερ, Πίτλιγγερ κ.ά. έγραφαν την δική τους ιστορία στον τόπο. Όμως διασημότερη όλων, ήταν η οικογένεια Φιξ, που ίδρυσε και την πασίγνωστη ζυθοποιεία.
Ο πρώτος κάτοικος της μεγάλης αυτής οικογένειας που εγκαταστάθηκε εδώ το 1838, ήταν ο Αντώνιος Φουξ (Fucks) που λίγο μετά το επίθετό του έγινε Φιξ. Όμως γεννήτορας του μεγάλου, ελληνικού κλάδου της βαυαρικής αυτής οικογένειας, υπήρξε ο μεταλλειολόγος Γεώργιος Φιξ, που εγκαταστάθηκε λίγα χρόνια μετά τον Αντώνιο στο Ηράκλειο.
Το πρώτο σπίτι της οικογένειας Φιξ, αλλά και πρώτο ζυθοποιείο, διατηρείται ακόμα σήμερα εδώ, στο Παλαιό Ηράκλειο, απέναντι ακριβώς από την πλατεία του Αγίου Λουκά. Σ' αυτό το σπίτι κατοικούσε αρχικά ο Γεώργιος Φιξ, και αργότερα, από το 1951, σ΄αυτό το σπίτι εγκαταστάθηκε και ο γιος του Γιόχαν-Ιωάννης (Johan Ludwig Fughs, γεννημένο το 1832 στο Mϋhldorf της Βαυαρίας) με τη γυναίκα του Μαρία-Εύα Αμεράιν και τα παιδιά τους που έφεραν με τον καιρό στον κόσμο: Λουδοβίκο, Ελίζα (σύζυγο αργότερα του Λορέντζου Μάμου που ίδρυσε το 1879 στην Πάτρα τη γνωστή ζυθοποιεία "Μάμος"), Γουλιέλμο και Κάρολο (γεννήθηκε το 1865). Ο Ιωάννης είχε σπουδάσει ζυθοποιός στη Γερμανία και το 1858 σ΄αυτή την κατοικία εγκατέστησε και το πρώτο του μικρό ζυθοποιείο.
Το 1862 ο Γεώργιος Φιξ δολοφονήθηκε από ληστές. Το 1864 ο Ιωάννης Φιξ με έναν από τους γιους του άνοιξε ένα νέο μικρό ζυθοποιείο στο Κολωνάκι. Χρόνια μετά, το 1890 ο Ιωάννης Φιξ με τους γιους του Λουδοβίκο και Γουλιέλμο, άνοιξαν δεύτερο ζυθοποιείο στη Γαργαρέτα. Το 1896, ένα χρόνο μετά το θάνατο του Ιωάννη, τα δύο αδέλφια χώρισαν. Ο Λουδοβίκος άνοιξε δικό του ζυθοποιείο στο Γουδί, και ο αδελφός του Κάρολος με τους γιους του Ιωάννη και Αντώνιο δημιούργησαν την ζυθοποιία «Κάρολος Φιξ».
Ο Κάρολος Φιξ πέθανε στη Βιέννη το 1922 και ο Λουδοβίκος Φιξ το 1929. Ήδη το 1926, στην πρώτη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης η μπύρα "ΦΙΞ" γνωστή τότε ως "Ζύθος Φιξ" είχε το δικό της περίπτερο στον εκθεσιακό χώρο.
Το 1930 με τη Ζυθοποιία "ΦΙΞ" συγχωνεύτηκε και η ζυθοποιία-παγοποιία των αδελφών Μιλτιάδη και Ερρίκου Κλωναρίδη που είχε τις εγκαταστάσεις της στα Πατήσια (αργότερα το εργοστάσιο μετατράπηκε σε "Παγοποιείο ΦΙΞ").
Το "Παγοποιείο ΦΙΞ" όπως έστεκε ακόμα στη θέση του, στα τέλη του 20ου αιώνα, στη στάση Κλωναρίδου, στα Πατήσια. Το 1943 ο Ιωάννης Φιξ πέθανε και λίγα χρόνια μετά η χήρα σύζυγός του Μαριάνθη, παντρεύτηκε τον νομικό του Εμπορικού Δικαίου Πέτρο Γαρουφαλιά ο οποίος το 1951 τοποθέτησε στην οικογενειακή επιχείρηση ως διευθύνοντα σύμβουλο το γιο της γυναίκας του Κάρολο Ιωάννου Φιξ. Όμως, αυτό προκάλεσε τις αντιδράσεις τόσο του Αντώνιου Φιξ (αδελφού του μακαρίτη Ιωάννη Φιξ) όσο και αρκετών μετόχων της επιχείρησης, οι οποίοι αποχώρησαν. Ακριβώς 10 χρόνια μετά, το 1961, ο Αντώνιος Φιξ μαζί με τον εφοπλιστή Αντώνιο Χανδρή άνοιξαν στην Πέτρου Ράλλη την πασίγνωστη Ζυθοποιία «Α» (Μπύρα ΑΛΦΑ).
Η μπύρα "ΦΙΞ" στις αρχές του '60, έχοντας κλείσει ακριβώς ένα αιώνα ζωής και μεγάλης παράδοσης στην ελληνική μπύρα, και ούσα πάρωχος μπύρας ακόμα και στο βασιλικό οίκο, άρχισε να παρουσιάζει κάμψη στις πωλήσεις της, που σήμανε και την αρχή του τέλους. Μία από τις αιτίες ήταν ο άνισος ανταγωνισμός με εισαγόμενες μπύρες όπως την πασίγνωστη ολλανδική μπύρα «AMSTEL» που έκανε την εμφάνισή της δυναμικά στην ελληνική αγορά το 1965.
Στις αρχές του '70, σε μία προσπάθεια ανανέωσης και επέκτασης των προϊόντων της, η ΦΙΞ κυκλοφόρησε στην αγορά την "Ρετσίνα ΠΛΑΚΑ", καθώς και τα αναψυκτικά Slim, χωρίς ζάχαρη, σε γέσεις: πορτοκάλι και λεμόνι.
Παρ΄όλο που η Ζυθοποιία "FIX" προσπάθησε να επιβιώσει μέσα σε αντίξοες συνθήκες, δεν τα κατάφερε και τελικά έκλεισε λόγω πτώχευσης το 1982-83.
Η μπύρα "ΦΙΞ" επανεμφανίστηκε στην ελληνική αγορά μόλις το 2009, και επανακυκλοφορεί έκτοτε από την "Ολυμπιακή Ζυθοποιία" του δανέζικου ομίλου Carlsberg.
Την εποχή που η οικογένεια του Καρόλου Φιξ άρχισε να ευημερεί οικονομικά από την παραγωγή της εξαιρετικής της μπύρας, γύρω στις αρχές του 20ου αιώνα οικοδόμησαν σε νεοκλασικό στυλ και τη θαυμάσια δυόροφη έπαυλή τους, συνολικής έκτασης 726 τ.μ. με ημιυπόγειο, δώμα, καθώς και βοηθητικούς χώρους και αποθήκες, η οποία αποτέλεσε και τη θερινή κατοικία της οικογένειας, ακριβώς στο τόπο που βρίσκεται και σήμερα. Στα ξύλινα μπαλκόνια της υπέροχης έπαυλης ακόμα διακρίνεται το μονόγραμμα το ιδιοκτήτη: ΚΦ, δηλαδή: Κάρολος Φιξ.
Το Κτήμα Φιξ που βρίσκεται στα όρια μεταξύ Ηρακλείου και Μαγκουφάνας-Πεύκης, όπου υψώνεται επιβλητική και η έπαυλη της ονομαστής οικογένειας, καλύπτει μια έκταση 27 στρεμμάτων και περιλαμβάνει γύρω στα 1500 δέντρα, κυρίως πεύκα, αλλά και κυπαρίσσια, κέδρους, ευκαλύπτους κλπ. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ασφαλώς, ότι ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '60, ανάμεσά στα πάμπολλα δέντρα του κτήματος Φιξ έβοσκαν ελεύθερα ελάφια, άλογα, αγριοκάτσικα, πρόβατα, παγόνια, πάπιες και κότες, που στα παιδικά μάτια αντανακλούσαν την εικόνα ενός μικρού ζωολογικού κήπου...
Ο τελευταίος επιστάτης-φύλακας του "Κτήματος Φιξ" καβάλα στ' άλογό του, με το οποίο παρευρισκόταν και στην πανήγυρη του Αγίου Γεωργίου, διασχίζοντας τη Λ.Ηρακλείου στα τέλη του 20ου αιώνα. Το ειδυλλιακό τοπίο αποτέλεσε τα μεταπολεμικά χρόνια και εκδρομικό προορισμό για τα Δημοτικά Σχολεία και το Γυμνάσιο της Νέας Ιωνίας, αλλά και για το Α' Δημοτικό Σχολείο Νέου Ηρακλείου.
Επάνω: 1956. Εκδρομή της ΣΤ΄Τάξης του οκταταξίου, τότε, Γυμνασίου Νέας Ιωνίας, στο Κτήμα ΦΙΞ. Αριστερά επάνω η Ηρακλειώτισσα Μαρίτσα Παπουτσόγλου. Δεξιά κάτω, η Ηρακλειώτισσα Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου,κατόπιν γνωστή φιλόλογος του Α' Γυμνασίου Ηρακλείου Αττικής. Οι άλλες δυο μαθήτριες είναι από τη Σαφράμπολη Ν.Ιωνίας. Καθιστή κάτω αριστερά, η Μώκου.
Ακριβώς απέναντι από το Κτήμα Φιξ ήταν και η θαυμάσια μονοκατοικία του καθηγητή λατινικών και Ακαδημαϊκού Ερρίκου Σκάσση (1884-1977).
Ιστορία στο Παλιό Ηράκλειο έχει αφήσει και η μεγάλη ταβέρνα του Βαρθαλίτη που βρισκόταν στο ύψος της σημερινής Αττικής οδού, και προσφερόταν για μεγάλα οικογενειακά γλέντια, καθώς διέθετε και μεγάλη πίστα για χορό.
Πριν κλείσουμε το μικρό αφιέρωμά μας στη βαυαρική αποικία και το Κτήμα Φίξ, αξίζει να θυμηθούμε, ότι ο 1949, συνέβη εδώ και ένα γεγονός που έκανε ιδιαίτερα αίσθηση στους κατοίκους της περιοχής. Ήταν τα γυρίσματα μιας κινηματογραφικής ταινίας, παραγωγής της Ανζερβός Film, με τίτλο «Διαγωγή μηδέν». Στην ταινία πρωταγωνιστούσαν η Έλλη Λαμπέτη, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας και ο Ντίνος Ηλιόπουλος.
Πολλές εξωτερικές λήψεις έγιναν γύρω από την πλατεία του Αγίου Λουκά, μπροστά από τον Άγιο Γεώργιο, καθώς και σε αρκετούς δρόμους, όπου φαίνονται τα σπίτια του παλιού οικισμού.
Οι Ηρακλειώτες παρακολούθησαν με μεγάλη περιέργεια τα γυρίσματα, αρκετοί «έπαιξαν» και ως κομπάρσοι, και για τις ανάγκες του σεναρίου, το Παλαιό Ηράκλειο μετονομάστηκε σε «Κοινότητα Κοντοσκαλίου».
Ήταν μία καλή κινηματογραφική αρχή για το όμορφο Ηράκλειό μας, γιατί από τότε, κάποιες ιδιαίτερες γωνιές του απαθανατίστηκαν αντίστοιχα σε κάποιες ελληνικές ταινίες όπως: το παλιό εργοστάσιο με την ιδιόμορφη κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική του "Μυκονιάτικη Τέχνη", που βρίσκεται μεταξύ Παλιού και Νέου Ηρακλείου, στη Λ.Ηρακλείου 422, όπου χρησίμευσε τo 1957 ως σκηνικό στα εξωτερικά γυρίσματα της ταινίας "Η ζαβολιάρα" με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και το Τζαβάλα Καρούσο, παραγωγή της Adams Film.
Και φυσικά, πρέπει να αναφερθεί εδώ ότι η Αλίκη Βουγιουκλάκη την εποχή εκείνη, στο ξεκίνημα της μεγάλης καριέρας της, διαφήμισε και την μπύρα ΦΙΞ.
Βέβαια, ένα από τα σημαντικότερο γεγονότα για το Ηράκλειο Αττικής είναι, ότι από το 2023, το "Κτήμα Φιξ" μετά από 35 και πλέον χρόνων ενέργειες και διαπραγματεύσεις, επί δημαρχίας Νίκου Μπάμπαλου ανήκει πλέον στο Δήμο Ηρακλείου και αποτελεί εκτός από σπουδαίο απόκτημα, ένα κόσμημα για το Δήμο μας!
(Το παραπάνω κείμενο διαβάστηκε από τους μαθητές θεατρικών ομάδων: Πέτρο Καλοχέρη, Αλίκη Αντερριώτη, Κατερίνα Λύτου, Αλεξάνδρα Δήμου, Ναταλία Μερμηκίδη και Χριστίνα Ζυγούλη στην τελετή έναρξης των "Ηρακλείων 2023" που πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά στο φιλόξενο χώρο του "Κτήματος Φιξ". Η οργάνωση των εκδηλώσεων και η παρουσίασή τους, έγιναν από την εκλεκτή Αντιδήμαρχο Πολιτισμού & Δημοσίων Σχέσεων κ.Μαίρη Ιγγλέση.) {Όλες οι πληροφορίες που αφορούν την εγκατάσταση της βαυαρικής στρατιωτικής αποικίας στο Ηράκλειο, προέρχονται από ιστορικά έγγραφα που δημοσιεύει ο Αντώνης Θεοδωρόπουλος στο πολύτιμο για το δήμο Ηρακλείου βιβλίο του "Ηράκλειο Αττικής (Ιφιστία-Ηφαιστία-Αράκλι) 508 π.Χ.-1995" Αθήνα 1997}.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου